Trồng cam Vinh sinh thái, phát triển sản phẩm chế biến từ cam và du lịch trải nghiệm vườn cam.

Tôi sinh ra và lớn lên ở vùng đất miền Tây xứ Nghệ, nơi là thủ phủ của cam Vinh hiện nay. Chứng kiến cảnh bố mẹ tôi từng phải đổ bỏ đi hơn 10 tấn cam mà không có thương lái thu mua; chứng kiến cảnh những người nông dân phải sử dụng phân bón, thuốc BVTV hóa học đang làm cho cam ngơ, cam rụng hàng loạt, chất lượng, sản lượng giảm sút nghiêm trọng. Cùng với đó là tình trang được mùa mất giá, trồng chặt, chặt trồng, thị trường bấp bênh.

Nếu như trước đây, Nghĩa Đàn, 1 huyện với 5/12 xã trên toàn tỉnh thuộc chỉ dẫn địa lý Cam Vinh nức tiếng thì đến nay không mấy ai biết tới đặc sản này từ Nghĩa Đàn mà nhường ngôi thủ phủ đó cho Qùy Hợp nhưng 5 – 10 năm nữa thì ngôi vị thủ phủ đó sẽ như thế nào? Chúng tôi nhận thấy nguy cơ mất đi 1 vùng cam đặc sản là dễ thấy trong nay mai.Vậy, đâu là giải pháp??? Cùng với 1 đội ngũ trẻ, những người đầy đam mê, tâm huyết với nông nghiệp sinh thái, chúng tôi đã dành ra hơn 3 năm để nghiên cứu, tìm hiểu về các phương pháp canh tác trên thế giới từ PP Syntropic từ Hà Lan, PP Permaculture từ Mỹ, PP thuận tự nhiên – vô vi từ Nhật Bản, phương pháp canh tác cam hữu cơ cho tới phương pháp canh tác cam Xã Đoài ở Nghi Diên, Nghi Lộc, Nghệ An để xây dựng nên phương pháp canh tác cam sinh thái với dự án này.

Bằng việc liên kết với nông dân, xây dựng một đội ngũ nông dân sinh thái và coi nông dân sinh thái là cốt lõi của mô hình, chúng tôi nỗ lực hướng dẫn, đào tạo và liên kết hợp tác với các nông dân sinh thái, không cạnh tranh với nông dân mà cố gắng chia sẻ kiến thức về canh tác cam sinh thái, hoàn toàn không hóa chất để tạo ra những trái cam Vinh giữ nguyên hương vị độc đáo, riêng có của vùng gió lào, nắng gắt; làm cho nông dân mạnh lên nghĩa là làm cho doanh nghiệp mạnh hơn. Từ đó, chúng tôi thu mua cam tươi để bán theo một tiêu chuẩn thương hiệu với chất lượng tốt ra thị trường; chúng tôi làm ra các sản phẩm chế biến để nâng cao giá trị và xa hơn nữa chúng tôi phối hợp với nông dân để xây dựng một vùng du lịch cộng đồng vườn cam sinh thái để thu hút khách du lịch và gia tăng giá trị chứ không chỉ là khách vãng lai đến trả tiền ăn cam rồi thôi.

Với số vốn đầu tư 5 tỷ đồng, dự kiến dự án sẽ hoàn vốn sau 5 năm, và dự án của chúng tôi đến nay đã được 2,5 năm. Chúng tôi đã có vườn mẫu thành công, chúng tôi có hơn 10 hộ nông dân liên kết để chuyển đổi cam VietGAP sang sinh thái, chúng tôi đã có nhà xưởng sản xuất sản phẩm chế biến, chúng tôi thiết lập được hệ thống phân phối với hơn 50 cửa hàng, đại lý trong đó có như Vinmart, Sói Biển …; chúng tôi đã hoàn thiện quy trình nghiên cứu với sự hỗ trợ của các chuyên gia quốc tế và bán thử nghiệm ra thị trường ví dụ mùa Tết 2017 được hơn 2 tấn sản phẩm và chúng tôi đang bắt đầu thiết kế vườn du lịch mẫu. Chúng tôi được hỗ trợ phát triển bởi nhiều chuyên gia, cố vấn, bởi các tổ chức quốc tế như Tổ chức Oxfam, Tổ chức Thriive của Hoa Kỳ, Tổ chức Jica, tổ chức Cross Field của Nhật Bản, Tổ chức PUM của Hà Lan, CSIP của Việt Nam và các sở ngành của Nghệ An.

Hiện tại, tổng doanh thu năm 2017 của chúng tôi là 2 tỷ 34 triệu đồng lợi nhuận 410 triệu đồng; dự kiến sau 3 năm nữa doanh thu sẽ đạt 4,8 tỷ đồng với lợi nhuận 705 triệu đồng và sau 5 năm doanh thu sẽ là 24 tỷ đồng với lợi nhuận hơn 3,5 tỷ.

Với mỗi doanh nghiệp thì doanh thu, lợi nhuận có lẽ là mục tiêu hàng đầu nhưng với doanh nghiệp chúng tôi thì tính bền vững và tính tạo tác động xã hội mới là mục tiêu tối quan trọng. Khao khát của dự án là cùng người nông dân giữ được hương vị đặc sản của cam Vinh. Thông qua đó, chúng tôi mong muốn sẽ giảm thiểu ô nhiễm môi trường bằng việc xả thải ra môi trường = 0 và thải khí CO2 = âm so với khí O2, chúng tôi giúp người nông dân tăng 30% sản lượng, tăng 10% thu nhập, doanh nghiệp cũng tăng doanh thu và lợi nhuận; người nông dân tham gia mô hình này sẽ có một đời sống tinh thần phong phú, họ thậm chí được sáng tác thơ ca hò vè và biểu diễn cho khách hàng của mình xem, được nâng cao dân trí, giao lưu học hỏi với cộng đồng rộng hơn và đặc biệt là họ có QUYỀN được nắm bắt thông tin và quyết định sự lựa chọn mô hình canh tác của mình.

Không sở hữu những nhà máy lớn, không sở hữu những vùng nguyên liệu riêng có rộng lớn; chúng tôi tin chắc rằng, mô hình này có thể mở rộng một cách nhanh chóng và linh hoạt không chỉ riêng đối với cam Vinh mà nó còn là các cây trồng khác, tại các tỉnh thành khác nhau.

Qúy vị nghĩ như thế nào, nếu trong tương lai, Nghệ An sẽ trở thành một điểm đến du lịch nông nghiệp sinh thái, hoàn toàn không có hóa chất; một tỉnh miền Trung khắc nghiệt sẽ trở thành một nốt trầm xanh mát không chỉ trên bản đồ Việt Nam mà còn trên thế giới, chúng ta có khả năng xuất khẩu tại chỗ từ những vị khách phương xa đi máy bay tới đây để thưởng thức hương vị đặc sản, môi trường khác biệt, riêng có ở nơi đây để trải nghiệm cuộc sống khác biệt mà chúng ta không cần mất quá nhiều chi phí để xuất khẩu sản phẩm với những thủ tục rườm rà, khó cạnh tranh???

Đó là giá trị bền vững, là đích đến lâu dài mà Dự án của chúng tôi tin chắc rằng mình sẽ đạt được, không sớm thì muộn.